پروتکل به مجموعه قوانینی اطلاق می‌گردد که نحوهٔ ارتباطات تجهیزات هوشمند را قانونمند می‌نماید. نقش پروتکل در شبکه های هوشمند نظیر نقش زبان برای انسان است. برای مطالعه یک کتاب نوشته شده به فارسی می‌بایست خواننده شناخت مناسبی از زبان فارسی را داشته باشد. به منظور ارتباط موفقیت آمیز دو دستگاه در شبکه نیز باید هر دو دستگاه از یک پروتکل مشابه استفاده کنند. پروتکل های بسیار متعددی برای هوشمندسازی ساختمان وجود دارد. غالب این پروتکل ها در ابتدا منحصر به یک یا چند شرکت بوده و به تدریج بصورت باز و استاندارد در آمده اند. اکثر پروتکل هایی که در انحصار یک شرکت مانده اند کم کم میرا شده و از اعتبار و محبوبیت چندانی برخوردار نمی باشند. به طور کلی انتقال داده بین تجهیزات هوشمند می تواند از سه رسانه مختلف صورت گیرد.

1. سیم با ولتاژ پایین و معمولا DC و زوج تابیده (Twisted Pair). در برخی موارد داده و تغذیه دستگاه به صورت مشترک از یک مجموعه سیم انتقال داده می شود (مانند پروتکل KNX) که باعث ساده تر شدن سیم بندی و کاهش هزینه سیم کشی می گردد.

2. PLC یا Power Line Communication که در آن داده ها بر روی مدارات قدرت انتقال داده می شود

3. بی سیم معمولا از طریق امواج الکترومغناطیسی

در جدول ذیل برخی از پروتکل های معتبر هوشمندسازی ساختمان به طور خلاصه مقایسه شده اند.